تلسکوپ هابل و 10 تصویر خیره کننده ثبت شده به وسیله آن - اوربیتال نور

به گزارش اوربیتال نور، با نزدیک شدن به زمان پرتاب تلسکوپ فضایی جیمز وب، دوران تلسکوپ فضایی هابل به تدریج رو به سرانجام است.

به گزارش عصر ایران، تلسکوپ فضایی هابل به مدت 10 روز در سال 1995 نگاه خود را به سمت تکه ای کوچک و به ظاهر خالی از فضا معطوف کرد. نتیجه آن میدان دید ژرف هابل، تصویری نه چندان خالی شامل حدود 3000 کهکشان کم نور بود.

هابل بیش از 30 سال است که در مرکز چنین اکتشاف قابل توجهی قرار داشته است، ترکیب جوی سیارات فراخورشیدی را تشخیص می دهد، و از طول موج های نور برای یاری به درک چگونگی شکل گیری ستارگان استفاده می نماید.

با تکیه بر دانش هابل، ناسا اکنون در حال آماده شدن برای پرتاب جانشین آن است که به تلسکوپ فضایی نام جیمز وب شناخته می گردد. این تلسکوپ فضایی تازه تیزبین تر برای کاوش و شناخته هرچه بیشتر کهکشان ها و شکار نور نخستین ستارگانی که میلیون ها سال پیش شکل گرفته اند، راهی فضا می گردد.

با این وجود، تلسکوپ هابل برای چند دهه برترین ابزار ما برای نگاه به عالم بوده است و در ثبت تصاویری شگفت انگیز از فضا نقش داشته است.

صخره کیهانی

این سحابی قرمز غول پیکر و همسایه آبی رنگ کوچک آن بخشی از یک منطقه بزرگ ستاره زایی در ابر ماژلانی بزرگ هستند که حدود 160 هزار سال نوری از سیاره زمین فاصله دارد. این تصویر با نام مستعار صخره کیهانی شناخته می گردد، زیرا به گفته ناسا سحابی قرمز رنگ شبیه به یک صخره مرجانی بنظر می رسد که در دریایی از ستارگان شناور است.

همپوشانی کهکشان ها

در این تصویر چشم انداز ای نادر از همپوشانی کهکشان ها به نام اج جی سی 3314 ثبت شده است. این گونه به نظر می رسد که دو کهکشان در حال برخورد با یکدیگر هستند، اما در واقع آن ها ده ها میلیون سال نوری از هم فاصله دارند. برخلاف آنچه در این تصویر مشاهده می گردد، این دو کهکشان در جهات کاملا متفاوتی حرکت می نمایند و در راستا برخورد با یکدیگر قرار ندارند.

خوشه ستاره ای آر 136

در منطقه مرکزی سحابی رتیل که حدود 170 هزار سال نوری از سیاره زمین فاصله دارد، خوشه ای متراکم از ستارگان جوان وجود دارد که در پایین سمت راست تصویر دیده می گردد. به گفته ناسا، بین صد ها ستاره جوان، ستارگان آبی پرجرم ترین ستارگانی هستند که تا به امروز در عالم کشف شده اند. در متراکم ترین و مرکزی ترین قسمت این خوشه، ستاره شناسان تعداد نه ستاره با جرمی 100 برابر بیشتر از جرم خورشید ما را کشف نموده اند.

سحابی پرده

بخش کوچکی از سحابی پرده، بقایای یک ابرنواختر است که تقریبا هشت هزار سال قبل به واسطه مرگ ستاره ای با جرم 20 برابر بیشتر از جرم خورشید ما شکل گرفته است. امواج شوک و بقایای آن ابرنواختر، رشته های گاز یونیزه شده سحابی پرده را شکل داده اند. در این تصویر، رنگ قرمز مربوط به هیدروژن، سبز مربوط به سولفور و آبی با اکسیژن مرتبط است.

پژواک نور از یک ستاره ابرغول سرخ

این تصویر از ستاره ابرغول سرخ وی 838 تک شاخ تغییرات چشمگیری را در روشنایی ابر های گرد و غبار اطراف آن نشان می دهد. این اثر که پژواک نور نامیده می گردد، زمانی که ستاره به طور ناگهانی در ژانویه 2002 درخشش خود را افزایش داد از الگو های گرد و غباری که تا پیش از این دیده نشده بودند، پرده برداری کرد.

وی 838 تک شاخ به طور موقت به یکی از درخشان ترین ستاره های کهکشان راه شیری تبدیل شد - 600 هزار برابر درخشان تر از خورشید ما - پیش از آن که در آوریل 2002 درخشش آن محو گردد.

جرم هربیگ هارو 24

ستارگانی که به تازگی شکل گرفته اند گاهی اوقات فواره ای باریک و داغ از گاز یونیزه شده را پرتاب می نمایند و اثری شبیه به یک شمشیر نوری را ایجاد می نمایند که به نام جرم هربیگ هارو شناخته می گردد. ستاره جوانی که در مرکز این تصویر با گرد و غبار پوشیده شده است در کهکشان راه شیری و در فاصله حدود 1350 سال نوری از سیاره زمین واقع شده است.

سحابی پروانه

همانطور که ستارگان کوچک تر می میرند، لایه های بیرونی گاز خود را طی حدود 10 هزار سال به فضا پرتاب می نمایند و هسته داغی به نام کوتوله سفید را پشت سر می گذارند. تشعشعات کوتوله سفید در مرکز این تصویر گاز در حال خروج را روشن می نماید و آرایشی خیره نماینده به نام سحابی سیاره ای را ایجاد می نماید.

به گفته ناسا، این نام از روز های اولیه ستاره شناسی گرفته شده است، زمانی که رصدگران فکر می کردند اشکال کم نوری که مشاهده نموده اند ممکن است مربوط به سیارات باشد. با تخمین دمای سطحی بیش از 400 هزار درجه فارنهایت (222204 سلسیوس)، ستاره مرکزی این سحابی سیاره ای یکی از داغ ترین ستاره های ثبت شده است.

سیاره مشتری و قمر اروپا

این تصویر نسبتا تازه از سیاره مشتری نه تنها لکه سرخ بزرگ شناخته شده آن، بلکه توفانی به رنگ سفید روشن و کشیده شده در عرض های جغرافیایی میانه شمالی را به تصویر می کشد که با سرعت 350 مایل بر ساعت (563 کیلومتر بر ساعت) به دور مشتری گردش می نماید. بعلاوه، لکه سرخ جونیور زیر لکه سرخ بزرگ قابل مشاهده است.

قمر یخی اروپا که تصور می گردد مواد بالقوه برای حیات را در خود دارد نیز سمت چپ سیاره مشتری قابل مشاهده است.

کوه اسرارآمیز

در سحابی کارینا (شاه تخته)، هرج و مرج در بالای ستونی از گاز و گرد و غبار به ارتفاع سه سال نوری مشاهده می گردد. تشعشعات سوزان و جریان های ذرات باردار از ستارگان تازه متولد شده فوق داغ در این سحابی ستون را شکل داده و فشرده می نماید که موجب تشکیل ستاره های تازه در آن می گردد.

به طور همزمان، ستون از درون پاره می گردد، زیرا ستارگان نوزاد که درون آن مدفون می شوند فواره هایی از گاز را موجب شده که جریان شان از قله های ستون قابل مشاهده است.

کهکشان های آنتن

تلسکوپ هابل برای سال ها مشغول مستند کردن ادغام دو کهکشان مارپیچی به نام کهکشان های آنتن بوده است. بنابر گزارش های ناسا، تعامل این دو کهکشان چند صد میلیون سال پیش شروع شده و در طول این برخورد، میلیارد ها ستاره شکل خواهند گرفت.

این برخورد به حدی شدید است که ستارگان از کهکشان های میزبان خود جدا شده تا جریانی کمانی بین این دو شکل بگیرد. نرخ تشکیل ستاره نیز به مقدار ای زیاد است که گفته می گردد کهکشان های آنتن در یک شرایط انفجار ستاره ای، دوره ای که در آن تمام گاز درون کهکشان ها برای تشکیل ستارگان استفاده می گردد، قرار دارند. این مرحله دائمی نخواهد بود و کهکشان ها نیز نمی توانند از هم جدا شوند. در نهایت، این دو کهکشان در هم ترکیب شده تا یک کهکشان بیضوی بزرگ شکل بگیرد.