آیا روس ها جاسوسان آمریکایی را با سلاحی مرموز هدف قرار می دهند؟ - اوربیتال نور

به گزارش اوربیتال نور، مارک پلیمروپولوس در حالی که سرگیجه داشت و گوش هایش زنگ می زد در اتاق هتلش بیدار شد. او به خاطر می آورد که حالت تهوع داشتم، نمی توانستم روی پا بایستم. داشتم زمین می خوردم. او می گوید: من بار ها گلوله خورده ام، اما این ترسناک ترین تجربه زندگی من بود.

به گزارش بی بی سی، پلیمروپولوس سال ها در عراق، سوریه و افغانستان به عنوان افسر ارشد سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) در جنگ آمریکا علیه تروریسم خدمت نموده بود، اما معتقد است که آن شب در مسکو، هدف یک سلاح مایکروویوی سری نهاده شد.

پس از دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 آمریکا، مدیریت سیا فراخوان آماده به خدمت صادر کرد و ماموران جنگ آزموده ای مانند پلیمروپولوس را برای مقابله با حملات به کار گماشت.

او انتها به سرپرستی عملیات مخفی سیا در اروپا و منطقه اروپا-آسیا منصوب شد و حالا با هم پیمانان آمریکا همکاری می نماید تا فعالیت مخفیانه روسیه، از جمله مسمومیت سرگئی اسکریپال، جاسوس سابق روسیه در سالزبری بریتانیا در سال 2016 را برملا کند.

در دسامبر 2017 او به مسکو سفر کرد، اما این سفری مخفیانه نبود. او می خواست با استفاده از فرصت شرکت در یکی از جلسات منظم هماهنگی بین جاسوسان روسیه و آمریکا، آن کشور را از نزدیک ببیند. وی تاکید دارد که در این سفر، انجام عملیات مخفیانه در روسیه در برنامه او نبود، با این همه روس ها علاقه زیادی به آمدن او نداشتند، هر چند انتها قبول کردند.

در اوایل همین سفر بود که بیمار شد. در بازگشت به ایالات متحده، حالت سرگیجه او مرتفع شد، اما علائم دیگر تا امروز ادامه داشته است. او گفت: من سه سال است که نوعی سردرد میگرنی دارم که هرگز برطرف نشده است. او یک روز کامل را قادر به کار نبود و مجبور می شد ماه ها مرخصی بگیرد و در واقع یک سفر طولانی پزشکی را شروع کند.

سوء ظن او به این دلیل است که از سال 2016، دیپلمات های آمریکایی در هاوانا، پایتخت کوبا هم علائم مشابهی را گزارش نموده اند. بعضی دیپلمات های کانادایی هم همین عوارض را داشته اند.

گاهی اوقات ناراحتی با احساس یک صدای بلند شروع و به درد شدید منجر می گردد در حالی که گاه بعضی ها اول احساس می نمایند فشار شدیدی روی سرشان وارد شده که حالت سرگیجه را در پی دارد. به نظر می رسید که این احساس از یک سمت خاص و در یک مکان خاص وارد می گردد. این حالت به عارضه هاوانا معروف شده است.

او معتقد است: آنچه برای دیپلمات های آمریکایی در کوبا رخ داد، برای من در مسکو روی داد.

آمریکا در ابتدا به دست داشتن ماموران کوبایی در حمله به کارکناش در سفارت آمریکا در هاوانا مشکوک بود

اما رسیدن به عمق ماجرای عارضه هاوانا ساده نبوده است. بعضی ها معتقدند که این نوع ناراحتی فقط تلقینی بوده و به واقعیت ارتباطی نداشته و بعضی دیگر آن را ناشی از نوعی عارضه روانی دانسته اند.

اولین ارزیابی دقیق از این عارضه را آموزشگاه های علوم ملی ایالات متحده در دسامبر سال 2020 انجام داد. با وجود اینکه اطلاعات بالینی اغلب پراکنده بود، اما یک کمیته تحقیقات نتیجه گیری کرد که علائم گزارش شده با اثرات قرار دریافت در معرض انرژی فرکانس پالس رادیویی منطبق است. این کمیته سایر احتمالات از جمله مسمومیت یا وجود عامل روانی را مردود دانست.

پروفسور دیوید رلمن، استاد دانشگاه استنفورد و رئیس هیئت تحقیق گفته است: ما دریافتیم که گروهی از افراد در ابتدای بیماری، دارای عوارض بالینی مشترک و ویژه ای هستند و همین یافته ها ما را به سوی نتیجه گیری نهایی رهنمون کرد. او گفت که هیئت تحقیق در این مورد نظر نداد که آیا مبتلایان هدف انرژی رادیویی به عنوان اسلحه نهاده شده اند و این که چه کسی ممکن است مسئول آن باشد، زیرا این موارد در حوزه تحقیقات گروه قرار نداشت.

هنگامی که پزشکان سیا اولین بار پلیمروپولوس را معاینه کردند به او گفته شد که علایم بالینی او کمی با علایم عارضه هاوانا متفاوت است و وجود ارتباط بین این دو واقعه را مردود دانستند و او را به حال خود رها کردند.

او در خصوص دلیل این تفاوت ها گفته است که تاثیر این حملات بر افراد مختلف متفاوت است و شاید هم وسیله ای که مورد استفاده قرار می گیرد به مرور زمان تکمیل شده است.

سخنگوی سیا گفت که اولویت اول سیا اطمینان از رفاه همه ماموران ما بوده و هست.

مارک پلیمروپولوس هنگام حضور در افغانستان - او مجبور شد بازنشسته گردد

حوادث گزارش شده خارج از کوبا

پس از بازنشستگی اجباری به خاطر بیماری در سال 2019، پلیمروپولوس تصمیم گرفت با اطلاع رسانی عمومی، نظر همگانی را به این موضوع جلب کند و بکوشد برای درمان، موافقت یک بیمارستان تخصصی را به دست آورد که در نهایت در این مورد پیروز هم شد.

وی می گوید وقتی معین شد که تنها قربانی احتمالی این نوع حملات نیست، بخش عملیاتی سیا با جدیت بیشتری موضوع را مورد توجه قرار داد.

گزارش ها نشان می دهد که ممکن است شش مقام دیگر تحت تأثیر نهاده شده باشند و این موارد ادامه دارد. پلیمروپولوس می گوید: این واقعه برای چندین مقام ارشد سازمان سیا نیز رخ داده و به نظر می رسد بعضی از مامورانی که بعدا تحت تأثیر نهاده شده اند به نوعی در عملیات مقابله با اقدامات روس ها نقش داشته اند؛ و ما مامورانی هم داریم که در سکوت رنج می برند.

حوادث مشابهی از کشور هایی غیر از کوبا یا روسیه از جمله چین هم گزارش شده است. مجله جی کیو که برای اولین بار گزارش پفراینده پلیمرپولوس را منتشر کرد، نوشته است که یک مقام ارشد سیا در سفر سال 2019 به استرالیا تحت تأثیر عملیات مشابهی نهاده شد (و بعدا رسانه های استرالیایی گزارش این نشریه را تایید کردند). افراد دیگری هم در لهستان و گرجستان از داشتن عوارض مشابهی اطلاع داده اند.

همچنین گزارش شده است که یک مقام کاخ سفید هنگام اقامت در هتلی در لندن در اوت سال 2019 علائم مشابهی از جمله فشار در ناحیه سر را احساس کرد و مقامات امنیتی بریتانیا هم از این واقع آگاه هستند هرچند معین نیست که دقیقاً چه اتفاقی افتاده است.

بین لندن و واشنگتن در این باره تماس هایی انجام شده است هرچند سخنگوی وزارت امور خارجه و توسعه خارجی دولت بریتانیا گفته است از قرار دریافت هیچ یک از کارمندان خود تحت تاثیر عوارض فوق آگاه نیست.

یک مقام سابق اطلاعاتی بریتانیا می گوید یافتن هرگونه شواهدی در اثبات دست داشتن روسیه به معنی تغییر قواعد بازی در زمینه روابط اطلاعاتی بین آن کشور و غرب خواهد بود.

آیا شواهدی از دخالت روسیه وجود دارد؟

گزارش های رسانه ای که در پی حوادث اولیه هاوانا منتشر شد حاکی از آن بود که شواهد طبقه بندی شده - از جمله شواهد به دست آمده به وسیله شنود - نشان می دهد که روسیه در این ماجرا دست دارد.

اخیراً گزارش شده است که جامعه اطلاعاتی ایالات متحده با استفاده از داده های تلفن همراه ماموران اطلاعاتی روسیه کشف نموده که هنگام بروز عوارض در ماموران سیا، روس ها در حوالی محل حضور داشته اند.

پلیمروپولوس می گوید: البته این یک ماجرای بسیار جالب و جنجالی است که مطمئناً توجه بیشتری را طلب می نماید. او می افزاید که پس از بازنشستگی از سیا، ادعاهایش مبتنی بر اطلاعات همگانی است و به تحقیقات طبقه بندی شده دسترسی نداشته است.

هیچ یک از این موارد قطعیت لازم را ندارد تا دولت آمریکا بتواند بر اساس آن رسما اتهاماتی را علیه روسیه عنوان کند.

یک احتمال این است که خسارت وارده به افراد، عوارض جانبی کاربرد نوع تجهیزات جهت سرقت اطلاعات به وسیله بمباران دستگاه های الکترونیکی با اشعه مایکروویو بوده است، یعنی روشی که در طول سال های جنگ سرد شروع شد.

جان سیفر، مامور سابق سیا در روسیه می گوید: سرویس های امنیتی روسیه سفارت آمریکا در مسکو را با مایکروویو فشرده و پالس های الکترونیکی پر می کردند. او می گوید روسیه حتی وانت هایی داشت که می توانست در اطراف یک شهر رانندگی کند تا افراد را برای استخراج اطلاعات هدف قرار دهد.

او معتقد است مسکو مسئول صدمات اخیر به ماموران سیا بوده است هرچند در خصوص انگیزه دقیق چنین اقدامی اطمینان ندارد.

یکی دیگر از ماموران پیشین سیا که زمانی در مسکو خدمت می کرد نیز گفته است که به اعتقاد او، روس ها به حمله مستقیم انرژی دست زده اند، اما نمی تواند مطمئن باشد که آیا منظور از این حمله آسیب رساندن به ماموران بوده یا اینکه روس ها اهمیتی نمی دهند که برای دستیابی به هدف خود از این حملات، هر چه که بوده، افرادی هم آسیب ببینند.

پلیمروپولوس می گوید فرض اولیه او در خصوص مقصود روس ها، جمع آوری اطلاعات بوده، اما براساس شواهدی که مشاهده نموده، ولو اینکه شواهد قطعی هم نباشند، به این باور رسیده است که روس ها از یک سلاح تهاجمی برای آسیب عمدی به انسان ها استفاده نموده اند.

کارمندان کنسولگری آمریکا در کوانژو هم عوارض مشابهی بروز دادند

آیا چنین اتهامی پذیرفتنی است؟

یک نظریه این است که هدف حملات روسیه در هاوانا برهم زدن فرایند بهبود در روابط ایالات متحده و کوبا بوده که به طور سنتی یکی از متحدان نزدیک مسکو محسوب می گردد. سپس روس ها استفاده از این شیوه را گسترش دادند تا پس از شناسایی ماموران اطلاعاتی غرب مانند پلیمروپولوس آنان را هدف قرار دهند و از دور خارج نمایند. به این ترتیب سیا با از دست دادن منابع انسانی با مسائل بیشتری در دنبال کردن عملیات خود روبرو می گردد.

اما چنین قصدی خلاف توافق نانوشته بین سرویس های جاسوسی است که ماموران سازمان مخالف هدف آسیب جسمی قرار نمی گیرند. با این حال، افسران سابق سیا و ام آی 6 (سرویس جاسوسی بریتانیا) به این واقعیت اشاره می نمایند که روس ها برای ردیابی حرکات آنان در روسیه از نوعی غبار رادیواکتیو استفاده می نموده اند که سلامت انسان را به مخاطره می اندازد.

پلیمروپولوس همچنین استدلال می نماید که روسیه در زمان ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین به نادیده دریافت محدودیت ها گرایش داشته که نمونه آن استفاده از ماده اعصاب مورد استفاده در حمله سالزبری بوده است. او می گوید: قطعاً این اقدام به معنی تشدید اختلاف با غرب است، اما اینکه روس ها این بلا را بر سر ماموران ما آورده باشند چندان هم خلاف طبیعت آنان نیست.

در پاسخ به این اتهام، وزارت امور خارجه روسیه گفت که باید به گزارش آموزشگاه های ملی علوم ایالات متحده مراجعه گردد که گفته است که ما هیچ اطلاعی در خصوص دست داشتن روسیه در استفاده از سلاح های مایکروویو نداریم و اضافه کرده است که اتهام استفاده از چنین سلاحی و حدس و گمان های بی اساس و تحریک آمیز از این دست بیشتر نوعی فرضیه خیالی است و نمی توان آن ها را موضوعی جدی برای اظهار نظر دانست.

پلیمروپولوس می خواهد کمیته های کنگره در این زمینه تحقیق نمایند و بعضی سناتور های آمریکایی نیز این درخواست را مطرح نموده اند.

پژوهشگری که تحقیق رسمی را راهنمایی نموده هم خواهان نظارت بیشتر است. پروفسور رلمن گفت کار کافی انجام نشده است و اضافه کرد که کوشش های قبلی به واسطه پیچیدگی و تنوع عوارض بیماری، چالش شناسایی علت بروز عوارض و همچنین موضوعات ژئوپلیتیک با موانعی روبرو بوده است.

دولت جدید بایدن از بازنگری در اقدامات تهاجمی روسیه سخن گفته و وزیر امور خارجه آمریکا، آنتونی بلینکن، هنگام کسب تأییدیه سنا از به اشتراک گذاشتن اطلاعات بیشتر در خصوص سندروم هاوانا اطلاع داد. او همچنین قول داد که در صورتی که مامور یا عامل دولت خارجی مسئول باشد، خواهان پاسخگویی خواهد شد. رئیس جدید سیا، بیل برنز که سفیر سابق آمریکا در روسیه هم بوده، ممکن است به پیگیری موضوع علاقه داشته باشد.

اگر ثابت گردد که روسیه از سلاح مایکروویو علیه مقامات و ماموران آمریکایی استفاده نموده، عواقب چنین اقدامی می تواند انفجارآمیز باشد. اما حتی اگر این اتهام واقعیت هم داشته باشد، یافتن شواهد کافی برای طرح اتهام علنی ممکن است سخت باشد و موضوع حل نشده باقی بماند.

برای پلیمروپولوس، کشف حقیقت مهم است حتی اگر مسائلی را که هر روز مجبور است با آن ها زندگی کند از میان نبرد.

او می گوید: ترجیح می دهم به من شلیک گردد، ترجیح می دهم یک سوراخ عظیم در بدن من وجود داشته باشد، اما می دانستم می توانیم برای برطرف آن کوشش کنیم تا با شرایط امروز دست به گریبان باشم.